Dionisov teatar je drevno pozorište na otvorenom u Atini, koje se nalazilo u blizini svetilišta posvećenog bogu Dionisu, i jedno je od najstarijih pozorišta iz antičkog doba koja su sačuvana u grčkoj prestonici. U ovom pozorištu su održavane svetkovine posvećene ovom božanstvu.
Sva drevna grčka pozorišta su bila masivne građevine velikih dimenzija, a zanimljivo je da je akustika u ovim teatrima bila na zavidno dobrom nivou, posebno ukoliko se poklope dobra posećenost i idealni vremenski uslovi. Poznato je da je Dionisov teatar u Atini mogao da primi čak 17.000 posetilaca.
Kada ste na letovanju u Grčkoj, odlična prilika jeste da u okviru fakultativnog izleta posetite Atinu, a samim tim i simbol grčke prestonice, a to je brdo Akropolj. Brojni Evia izleti pružaju mogućnost za odlazak do ove znamenite lokacije. Na ovom brdu se nalaze brojne kulturno-istorijske znamenite građevine, među kojima je i Dionisov teatar, za koji se može reći da je postavio temelje pozorišnoj umetnosti.
Istorija i nastanak Dionisovog teatra u Atini
Prema arheološkim procenama sam teatar izgrađen je u 4. veku pre nove ere i služio je za izvođenje dramskih predstava. Na tom mestu postojao je i jedan stariji teatar, koji je bio poprilično jednostavna građevina, sa drvenim tribinama. U Dionisovom teatru svoje komade su prikazali neki od najistaknutijih grčkih tragičara i komediografa starog doba, kao što su Sofokle, Euripid, Aristofan i drugi.
Pomenuti teatar, koji je delimično očuvan i dan danas, potiče iz perioda kada je vladao atinski državnik Likurg, koji je organizovao gradnju. Dionisov teatar je imao stalnu pozornicu, koja se nalazila ispred partera, na kojoj su nastupali glumci i hor, kao i prostor za sedenje koji se uzdizao uz kosinu zemljišta. Iza glumaca nalazile su se drvene kulise na kojima je bio naslikan neki dvorac ili pejzaž, u zavisnosti od toga gde su se održavale predstave.
Na parter su vodila dva bočna prilaza. U suprotnom pravcu, parter se granao sa tribinama za auditorijum, koje su bile u polukružnom obliku, pri čemu je raspored sedišta pratio prirodnu kosinu zemlje, tako da su svi gledaoci, osim onih u prvom redu, predstavu gledali sa visine.
Dionisovo pozorište imalo je i uzdignutu platformu, koja se obično koristila za pojavu božanstva u tragediji. Tu je bila i određena vrsta krana pomoću kojeg su se glumci podizali iznad zemlje i glumio da leti, kao i ekiklema, platforma s točkovima za specijalne efekte.
Renoviranje i dorada Dionisovog pozorišta
U helenističkom razdoblju dorađivana je pozornica, a dodato je i 67 mermernih sedišta oko partera, na kojima su bila urezana imena vlastela tog doa kojima su i bila namenjena. Mermerna sedišta, koja se danas mogu videti, imaju oblik stolica. Na sredini tog reda nalazio se veliki mermerni presto, koji je bio znatno veći od ostalih, a tu je bilo rezervisano mesto za sveštenika Dionisa Eleuterija.
U rimsko doba Dionisov teatar je modernizovan, premda je uglavnom zadržan stari oblik. Najznačajnije izmene dogodile su se u vreme cara Nerona, kad je fasada kulise bila ukrašena reljefima, a izgrađena je nova pozornica, posvećena Dionisu i Neronu.
Do tog vremena pod partera bio je popločan mermernim kockama, a oko njega izgrađena su nova počasna sedišta. Među poznim izmenama, koje je u 3. veku nove ere organizovao arhont Fedar, bila je i ugradnja ranijih reljefa iz Hadrijanovog doba u prednji deo kulise. Restaurirani i redizajnirani ostaci rimske verzije pozornice stoje i danas.
Namena i istorijski značaj ovog kulturnog dobra
Bog Dionis smatra se bogom vina i zaštitnikom dramske umetnosti, pa je iz tog razloga ovaj teatar baš njemu posvećen i nosi njegovo ime. U ovom pozorištu su se održavali festivali tog vremena, a među njima i najznačajniji - Gradske Dionisije. Među istaknutim umetnicima koji su se svojim dramama nadmetali na ovom festivalu bili su Euripid, Sofokle, Eshil, Menandar i Aristofan.
Pretpostavlja se da su čak i dramatičari tog doba za produkcije svojih predstava na raspolaganju imali veliki broj glumaca, kao i platformu na točkovima koja je služila za specijalne efekte, ali i spravu za podizanje glumaca.
Glumci su tokom izvođenja predstava nosili i vrlo upečatljive pozorišne maske, koje su se smatrale veoma važnim za identifikaciju dramskog lika, s obzirom na to da se publika često sastojala od više hiljada gledalaca.
Dionisovo pozorište je veoma značajno, posebno ako se uzme u obzir, da su na ovom području začeci pozorišne umetnosti kao takve, a ovaj znameniti teatar smatra se najstarije očuvanim zdanjem tog tipa.
Grčka je sama po sebi izuzetno posebna, ova zemlja je i kolevka Olimpijskih igara, a Dionisov teatar u Akropolju smatra se veoma važnim kulturno-istorijskim dobrom, čiji ostaci i dan danas privlače pažnju svetske javnosti, turista, ali i istoričara i arheologa.
Izlet u Dionisov teatar
U okviru aranžmana za letovanje u Grčkoj može se pronaći i izlet u Atinu, koji omogućava obilazak svih znamenitih lokacija u grčkoj prestonici. Svakako jedan od simbola Atine jeste brdo Akropolj - prirodni vidikovac sa kog se vidi prekrasna panorama celog grada.
Akropolj je istorijski veoma značajan, s obzirom na to da se na ovom brdu nalazi veliki broj znamenitih zdanja iz doba Stare Grčke, a mnoga od njih su odlično očuvana. Za sve ljubitelje umetnosti, pogotovo pozorišne, poseban ugođaj jeste izlet u Dionisov teatar u Akropolju.
O istorijskoj poleđini i značaju koje Dionisovo pozorište ima za svetsku kulturnu baštinu smo već govorili, a ako putem naše agencije rezervišete neki od popularnih aranžmana za letovanje u Grčkoj, imate priliku da posetite ovaj teatar i iskusite “putovanje kroz vreme” dugo skoro 2500 godina.